Giấc ngủ là yếu tố sống còn trong quá trình phát triển toàn diện của trẻ nhỏ. Bé ngủ đủ, đúng giờ không chỉ giúp cơ thể phục hồi và phát triển, mà còn hỗ trợ tăng cường miễn dịch, hoàn thiện não bộ và cảm xúc. Tuy nhiên, mỗi độ tuổi lại có một nhu cầu ngủ khác nhau, và việc xây dựng lịch trình ngủ lý tưởng là điều mà bố mẹ nên lưu tâm ngay từ những tháng đầu đời.
0 – 3 tháng: Chưa phân biệt ngày đêm
Trong những tuần đầu sau sinh, bé ngủ hầu như cả ngày, trung bình 14–17 tiếng chia thành nhiều giấc ngắn. Bé thường thức sau 2–3 tiếng để bú rồi lại ngủ tiếp. Lúc này, bố mẹ chưa thể đặt lịch trình cố định, nhưng có thể bắt đầu hình thành thói quen như: tắm – bú – ngủ vào buổi tối để bé dần nhận biết giờ giấc.
3 – 6 tháng: Bắt đầu có nhịp sinh học
Ở giai đoạn này, bé bắt đầu phân biệt ngày và đêm. Tổng thời gian ngủ khoảng 14–15 tiếng, gồm 3–4 giấc ngày và 1 giấc đêm dài. Thời gian thức giữa các giấc kéo dài khoảng 1,5 – 2 tiếng. Bé có thể ngủ đêm vào khoảng 7–8 giờ tối và thức dậy lúc 6–7 giờ sáng. Đây là thời điểm lý tưởng để bắt đầu thiết lập lịch ngủ đều đặn.
6 – 12 tháng: Củng cố nếp ngủ
Bé cần khoảng 13–14 tiếng ngủ mỗi ngày. Giấc đêm duy trì khoảng 10–11 tiếng, ban ngày còn 2–3 giấc ngắn. Nên hạn chế cho bé ngủ muộn vào buổi chiều để không ảnh hưởng đến giấc ngủ ban đêm. Bố mẹ có thể tạo thói quen trước khi ngủ như: tắm nước ấm, đọc sách, ru ngủ – giúp bé dễ vào giấc và ngủ sâu hơn.
Bé từ 6-12 tháng tuổi cần khoảng 13 - 14 tiếng ngủ mỗi ngày
1 – 2 tuổi: Ngủ trưa rõ ràng, ngủ đêm sâu hơn
Tổng thời gian ngủ giảm còn 12–14 tiếng. Bé thường có 1–2 giấc ngủ ngày, mỗi giấc khoảng 1 – 2 tiếng, ngủ đêm từ 10–12 tiếng. Giấc ngủ đêm là trụ cột, giúp bé hồi phục sau một ngày hoạt động. Nếu bé kháng ngủ hoặc quấy khóc vào ban đêm, cần rà soát lại lịch sinh hoạt, môi trường ngủ và giảm kích thích trước giờ ngủ.
2 – 3 tuổi: Ngủ trưa duy trì, đêm vẫn cần ổn định
Ở tuổi này, nhiều bé duy trì một giấc trưa 1 – 1,5 tiếng và ngủ đêm từ 10–11 tiếng. Tuy nhiên, một số bé có xu hướng không thích đi ngủ đúng giờ. Việc duy trì lịch sinh hoạt đều đặn, kết hợp với các hoạt động nhẹ nhàng như kể chuyện, tắt đèn, giữ phòng yên tĩnh sẽ giúp bé hình thành phản xạ đến giờ đi ngủ.
Bé từ 2 - 3 tuổi cần ngủ đêm từ 10 - 11 tiếng
3 – 5 tuổi: Giấc trưa có thể rút ngắn hoặc bỏ hẳn
Tổng thời gian ngủ cần thiết là 10–12 tiếng, chủ yếu là giấc ngủ đêm. Nếu bé vẫn cần ngủ trưa, nên giới hạn dưới 1 tiếng và không quá 3 giờ chiều. Nếu bé vẫn khỏe mạnh, tỉnh táo cả ngày mà không ngủ trưa thì không cần ép, miễn là bé ngủ sớm và đủ giờ vào buổi tối.
5 – 6 tuổi: Ổn định giấc ngủ ban đêm
Giai đoạn này, bé sắp bước vào tiểu học nên cần lịch ngủ ổn định và khoa học. Thời gian ngủ tối thiểu là 10 tiếng, lý tưởng nhất là từ 20h30 đến 6h30 sáng hôm sau. Tránh cho bé sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ, và giữ thói quen sinh hoạt nhất quán giữa các ngày trong tuần.
Mẹo giúp bé dễ ngủ và ngủ ngon hơn
Để giúp bé dễ dàng đi vào giấc ngủ và ngủ sâu hơn, bố mẹ có thể áp dụng một số mẹo nhỏ nhưng hiệu quả. Trước tiên, hãy tạo cho bé một không gian ngủ yên tĩnh, ánh sáng dịu nhẹ và nhiệt độ phòng mát mẻ khoảng 26–28 độ C. Việc thiết lập thói quen sinh hoạt trước giờ ngủ (bedtime routine) như: tắm, đọc sách, ru ngủ… sẽ giúp bé nhận biết rằng đã đến lúc nghỉ ngơi.
Gối Milo & Gabby là vật dụng giúp bé có giấc ngủ ngon hơn
Bên cạnh đó, bố mẹ nên tránh cho bé xem điện thoại hoặc tivi trước giờ ngủ ít nhất 1 tiếng và hạn chế ăn đồ ngọt hay uống nước quá nhiều vào buổi tối. Một yếu tố quan trọng khác là tạo cho bé cảm giác an toàn và ấm áp khi đi ngủ. Những vật dụng thân quen như gối ôm hình thú Milo & Gabby – với thiết kế ngộ nghĩnh và chất liệu mềm mại – sẽ giúp bé cảm thấy được vỗ về, an tâm hơn mỗi khi nằm xuống. Khi không gian, nhịp sinh hoạt và cảm xúc đều được chuẩn bị tốt, bé sẽ dễ ngủ ngon và ít giật mình giữa đêm.
Lời kết
Giấc ngủ ảnh hưởng trực tiếp đến thể chất, trí tuệ và cảm xúc của trẻ. Việc bố mẹ hiểu và áp dụng lịch trình ngủ phù hợp với từng độ tuổi sẽ giúp bé hình thành nếp sinh hoạt lành mạnh, dễ đi vào giấc ngủ, ngủ sâu và ít giật mình. Không cần quá cứng nhắc, nhưng nên kiên trì và linh hoạt để cùng bé xây dựng một “đồng hồ sinh học” khỏe mạnh từ sớm.